ILIRIANA SULKUQI
Poezi për vendlindjen time
Elbasan
Elbasan
ku sot frymohem,
ylli i parë më flet në shqip…
vetë Afërdita,
a Yllësi e emrit tim?!
Metaforë dashurie
në emër të të gjithë atyre
që kanë ikur …-
E bukur të më vish!”
Mesazh pa frymë,
të jesh aty,
ku belbëzuam
të parën vlagë!…”
nga ai çast,
kaluan vite
mbi dallgë e flakë…
Dhe u shëmtova,
s’di se si (!?)…
Ndoshta një natë,
kur s’kishte dritë…
Kërkova hua pak “Bukuri”,
Të “bukurat”
qeshën pas syrit tim…
Si të të vij,
kur s’mund të shoh?
Si do më marrësh,
kur s’ngrihem dot!?…”
kur s’kishte dritë…
Kërkova hua pak “Bukuri”,
Të “bukurat”
qeshën pas syrit tim…
Si të të vij,
kur s’mund të shoh?
Si do më marrësh,
kur s’ngrihem dot!?…”
………..
“Do të rrëmbej
mbi rê a nën dhè!
Mbi drithma nate,
SHPIRT do të derdh!”
mbi rê a nën dhè!
Mbi drithma nate,
SHPIRT do të derdh!”
……………
ëndërr në zgjim,
Shëmtuar nga Bota –
BUKURISHT - të vij!
nga vendi im : “S’ka vend në varreza…”-
…Dhe pashë një ëndërr-
kurrë kaq të trembur…:
Një karvan lotësh
M’rrëkenin mbi prehër…)
….
Ku të fshihem,
Ku të shkoj?
Zot, a s’është Toka një Tokë?
Ku të fshihem,
Ku të shkoj?
Zot, a s’është Toka një Tokë?
Ku ta preh trupin tim?
S’kam as varr, as shtëpi…
Po kam puthur gur e lis,
Kam ngrënë bar që fëmijë…
Po jam rrit nga dashuritë…
Po kam qarë pleq e të rinj…
U kam bjellë trëndafilë…
Po jam vrarë, jam përkëdhelur,
Jam rrëfyer si askund tjetër…
Po kam fjalë e gjysma fjale -
Ca në letra, ca nën kalldrrëme,
Ca më tunden vjeshtë më vjeshtë -
Ndër ullinj, ndër fruta zemre…
S’kam as varr, as shtëpi…
Po kam puthur gur e lis,
Kam ngrënë bar që fëmijë…
Po jam rrit nga dashuritë…
Po kam qarë pleq e të rinj…
U kam bjellë trëndafilë…
Po jam vrarë, jam përkëdhelur,
Jam rrëfyer si askund tjetër…
Po kam fjalë e gjysma fjale -
Ca në letra, ca nën kalldrrëme,
Ca më tunden vjeshtë më vjeshtë -
Ndër ullinj, ndër fruta zemre…
Ku të fshihem?…
Ku të shkoj?…
Një grusht dhè
Po qaj me lot!
Një grusht dhè
Po qaj me lot!
Ka vetëm kukulla me gjuhë të huaj…
…Edhe ca lule nderë e tharë
që loti ynë i përvuan…
Shtëpia ime me qera –
Këmbadoraz në dhè të huaj,
Pret paranë nga unë të marrë..-
Vdes veten…Si do ta paguaj?!…
Mbi Diell a nën Hënë,
Bëmu një vatër nënkrese, moj,
T’paguaj dhe pa ngrënë!
Jepmë zë, paç Hirin tënd!
Shetita pash më pash dhe Ferrin
Por prushin tënd s’ma dogji dot!
Më zu nata në vendlindje
dhe trokita te një portë:
“Tak, tak, taak…,
jam Mama Dhia…
Më ka sjellë Poezia…
M’u betua se ka ftohtë
dhe m’u lut, me pikë të shpirtit
ta dërgoj ku ndjehet ngrohtë…”
-Kush, moj, kush, Dashuria-?!-
pyet zëri që e njihja…
-S’e mban mend si më ke thanë?
“Ndaj me ty Namazgjanë...
Dhe Shkumbinin, përngjatë Krastës…
Pa u zverdh Gjethja e Rrapit,
Të jap prikë Malin e Vashës…
Pa t’u tharë lot’i mallit –
Ta ringjall edhe “Jaranin”,
Ujë, për buzët që t’u thanë,
Ke në Çesmat e Kalasë…
Tak-tak –tak…
Tak-tak taaak…
Po s’më njohe,
T’plas në Prag!”
Në çapitjet e mia fëmijërore,
të parin vizatova yllin.
Në dimër-një lule dëbore…
Në përsiatje, Hënën, Diellin…
në metamorfozën vajzërore,
të parin vizatova yllin.
Në dimër-një lule dëbore…
Në përsiatje, Hënën, Diellin…
në metamorfozën vajzërore,
“Bëra zap” Rozafën legjendë…
ndaj ag putha Çehovin…
në mesditë-dashurinë prej gënjeshtre…
ndaj ag putha Çehovin…
në mesditë-dashurinë prej gënjeshtre…
rrëmbeva kurora lavdie,
me emra fëmijësh trashëgimtarë,
mbiemër- nga prejardhja ime…
Në rrugëzën e fundit drejt ikjes,
kur brymë mbi lule do të bjerë…,
kur Hëna të kaçet ngrënë nga yjet,
kur natën dikush do ta çjerrë,
do të lutem!
për lulet çelura gonxhe;
për Hënën të plotë a të ngrënë,
për natën që ëndrrat rrëfen,
për ditën me smog a me diell…
për foshnjat që qajnë në lindje…
për nënat që fishken nga dhimbjet…
për vajzat, që flirt bëjnë me vete,
për meshkujt që s’dinë ku venë,
për burrat që dehin burrërinë;
për djemtë që kërkojnë dashurinë…
për këngët që ngrinë nëpër djepe…
për botën që digjet nga ethet,
do të LUTEM!...
“Këshillat e nënës sime”
Nëse dikush…
si njerkë shterpë),
të shpon me gjilpëra
në membranën e shpirtit
dhe, nga vajzë nëne
bëhesh Kumuri,
mos vajto
mbi çatitë e botës,
të ndjellësh zi!
9 trëndafila…
një mik a mike
që dorën drejt teje zgjat…
Pa larë sytë,
bija ime,
nga lulet,
nëntë trëndafila
mbështilli me mall…
një nga një
e ditë për çdo ditë,
deri në ditën e nëntë ,
miqtë do t’i kesh pranë zemrës
miqtë do t’i kesh përballë…
Mos e shiko peshoren…
mos e shih peshoren me sy!…
Kujtdo që gram-ët t’i “han”,
bollëk ju bëftë në shpirt!
Edhe Dielli hije le…
b. Mos vrapo kur fryn erë…
c. Fshihe lotin nën qepallë…
d. Duaje mikun sa është gjallë…
Tri fjalë – një magji…
thënë njëra pas tjetrës,
ose me të shkruar,
ose vesh më vesh,
janë magji e zezë, bija ime,
të vrasin
pa të thënë: mirë-mëngjes…
si tri rrufè,
njëra pas tjetrës
dhe pemën e moçme
e bëjnë èshkë.
me urrejtjen,
asnjëherë mike mos u bëj.
24 maj 2007
E dhembshura pa fjalë,
ëndërr përtej ëndrrës,
mall më shumë se mall.
Kërrusur pas një shalli,
tjerrur e përtjerrur
si dhuratë prej malli…
shallin e lotuar…
të vij vetë moj zemër,
mbi ujëra notuar…
shallin kripë-grisur,
bëhem Beb’-legjende
që rilind papritur…
Nëna ime-nënë,
do më ishte fat,
t’lindja dhe një herë.
emër si një Zot,
mbi qerpikun tënd
qahet Koha Jonë.
Nga gjuha ime –në shqipërim…
Herë pikon buzë Shkumbinit,
herë më shkruhet tej durimit…
Herë te maja e Tomorrit,
Pak më afër-mes Devollit…
Rrjedh aty ku i pëlqeka!
Histori Dashurie
-nga stërgjyshja tek unë-
nga pakditët – grua…
Nëna ime – dashurisht
më lindi mua…
me gjyshe lindi time më
nga dashuria…
Stërgjyshja u lind e dashuruar…
Dikur… Kukulla që lozja, ishte e imja...
E imja, macja që më rrinte pranë
Dhe zjarri bubulak te vatra…
Përparësja e bardhë - me emrin tim.
E imja, teta edukatorja…,
Rrugëza që më çonte në shtëpi…
Me hurma, portokalla, limona…
Të mijtë - mami dhe babi,
Të mijat ç’ka prekja e shihja…
Mandej, i gjithë Elbasani-
Namazgja, ullishta, vreshta;
Shkumbin, Zaranikë e Kala,
Trashëgim nga dhjetëra stërgjyshera…
Namazgja, ullishta, vreshta;
Shkumbin, Zaranikë e Kala,
Trashëgim nga dhjetëra stërgjyshera…
Të miat u bënë, të miat…;
Dete, lumenj, qiell-tokë,
Sa ka kufij Shqipëria…
……………………
Vërtetë ish’ e imja gjithëçka…
Tani, në larg-ikje, kuptoj
Se s’ështe veç e imja çdo gjë…
S’më paska veç mua bijë…
Nga dita ne ditë Tiranës…
Dhe ajrin s’ia lenë të lirë…
Vendin, gjithë bota ma paska
Sa zor, për mua të ketë pjesë…
Fëmijët e shpirtit t’i marrka
As kohë, për t’i puthur s’të le…
…………………
… e imja…,…të miat…
Tani, as vetja –
e imja s’ështe më…
i cili më mësoi se miqësia jeton më gjatë se dashuria.-
(gjëegjëzë)
Moj pemë e tim ati,
Ku pikon malli
Si vesë mëngjesi…!
më paskan trëndafilat,
mbjellë nga kopshtari i breznive…
buqetë pas buqete
ia vendos,
për ringjallje…
Eh, sa vite , paskan shkuar!
Nga sapo – nënë,
jam bërë gjyshe..
Mos vdiqe dje
dhe sot u linde?(!)
Apo nga malli ,
prapë më rilinde?...
te ulliri, aty, pranë babait…
Kam frikë, a do të ketë aq vend,
sa rrënjët t’i shtrijë gjerë e gjatë?!…
sa rrënjët t’i shtrijë gjerë e gjatë?!…
atje, te rrënja e Fjalës…
e më shemb kështjellën e MËMËS…
jam shqiptar. Kur jemi brenda kufijve
themi emrin e qytetit, ku kemi lindur.
Dhe kur jemi në vendlindje,
trokasim së pari në pragun e shtëpisë sonë…
trokit e zgjo!
Përpara portëzës së nënës…
A ka njeri që më dëgjon,
a ka njeri t’ma ngrohë zemrën?
trokit e zgjo!
Ulur te pragu, si pranë Zotit…
një heshtje malli më drithëron,
më përvëlon një zjarr prej loti…
me pesë plagë nga bisturia…
m’u bënë njëmijë kur u ktheva
sa s’kish as Gjergj Elez Alia…
...
Vendlindja ime,
jepmë pak ujë
të laj sytë e lot-zuar…
Një grusht dritë nga çdo shtëpi,
të ndriçoj varret e harruar!...
jepmë pak ujë
të laj sytë e lot-zuar…
Një grusht dritë nga çdo shtëpi,
të ndriçoj varret e harruar!...
trokit e zgjo!
(Sikur ta bëje dot!),
të hapen gjithë portat e shtëpive,
të mblidhen bijtë tok!
o mall me plagë,
ç’ma hijeshove vajzërinë,
më bëre nuse…më bëre nënë
dhe shpirtit tim i dhe magjinë.
o alfabet i jetës sime,
ç’m’i mbush plot sytë e zbrazur!...
ti i kalldrëmti, gur më gur?!
Të kam ninullë e përmallim,
qortim të kam, porsi dikur…
në violinë me dhembshuri...
Shaminë e Nepit tonë të vdekur
qëndisja unë me dashuri…
pa fè kristiano-myslimane?!...
Ne jemi rrënjët e një lisi
nuk jemi tym në një mejhane...
ata që dogjën dashurinë?
Ku ri-mërgon kjo klithmë gjëmash,
në ç’pikë të globit zien rakinë?!
aty ku ora kohën mat,
më jep të pi ballë-kazani
ose plumb-omë që me natë...
stilistja 16-vjeçare,
diplomuar si e parë në Milano,
ua nxori “në shesh” milanezëve
hiret prej nëne…
si ndëshkim
prej “ferexhesë”-ë nga vinte…
ma qëndisi jetën
me rroba kukullash,
me “shalë-ka” jashtë”
e rripa mbi gjysmën e trupit…
ma ulte një gisht
palën e fundit…
Derisa sot,
m’u bënë pantallona
deri në grykë të shpirtit…
Erë e Krastës,
erë, moj erë…
në ta mbyllsha gjoksin tim,
fshikma, fshihma vajzërinë…
e më kthen në nuse mali!...
moj frymë njeriu,
moj, më ço edhe nga varri!...
Në Elbasan,
marsi:
lagur,
i zbehtë…
marsi:
lagur,
i zbehtë…
sy Pranvere e mërguar…
pijmë dashuri
te njera –tjetra.
Unë dhe ti,
Kaq larg nga e vërteta...
Kaq larg nga e vërteta...
Kur dridhej gjethja
e Bezistanit...
Unë e vrava atë,
kur u fsheh
te cepi i Hënëzës...
Në litarin e Rrapit -
Dashuria ende
varur...
Shtëpitë tona…
Shtëpia ime me qera
Ka vetëm kukulla me gjuhë të huaj…
…Edhe ca lule nderë e tharë
që loti ynë i përvuan…
Shtëpia ime me qera –
Këmbadoraz në dhè të huaj,
Pret paranë nga unë të marrë..-
Vdes veten…Si do ta paguaj?!…
Mbi Diell a nën Hënë,
Bëmu një vatër nënkrese, moj,
T’paguaj dhe pa ngrënë!
Jepmë zë, paç Hirin tënd!
Shetita pash më pash dhe Ferrin
Por prushin tënd s’ma dogji dot!
Vetëm për një kthim do të jetoj,
për pak smog nga qyteti im…
për një nënë që ëndrrën belbëzon…
për një varr që prehet në vetmi…
për një lule që ka zënë të thahet.
për një zog që dimri po e ngrin…
për një gjuhëz lëçitur që foshnje.
për një lot tretur nën qerpik …
vetëm për një muzg…
për një agim…
Me ni-na-na-Lis prej lisi
Eh, më vonë . . .Më tundi-shkundi,
tundje-shkundje krejt prej fisi . . .
m’u rrëfefshi ju për mua!
Ju dashtë fati përmbi fate
supe-dhimbjet jua kam hua . . .
djep prej lisi, djep prej fisi,
Pa na-ni, pa tundje-shkundje
ma vini në gjumë gjumin . . .
